བོད་དང་བོན་གྱི་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ཉི་ཟླའི་འཁོར་ལོ་པར་དུ་བསྐྲུན་པ།

   དེ་ཡང་དེབ་འདིར་སྡེ་ཚན་ཆེན་པོ་ལྔ་བཀོད་ཡོད་པ་ལས།  སྡེ་ཚན་དང་པོ་གསོ་བ་རིག་པའི་སྐོར། དེའང་བོད་དང་བོན་གྱི་གསོ་རིག་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ཉི་ཟླའི་འཁོར་ལོ་ཞེས་བྱ་བ་བཀོད་ཡོད། དེ་ནི་དུས་རབས་བཅུ་གསུམ་པའི་གོང་ནས་བྱུང་བའི།  བོན་གྱི་གསོ་རིག་གི་ཁོགས་དབུབས་ལོ་རྒྱུས་ཤིག་རྩ་བར་བཟུང་ནས།  དེའི་འགྲེལ་བ་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན།
   དེའི་ནང་ཚན་དང་པོར། སྲིད་པའི་བོན་གྱི་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་བྱུང་ཁུངས་སྐོར་ཟུར་ཙམ་དང་། གདོད་མའི་བོན་གྱི་གསོ་རིག་སྐོར་བཀོད་ཡོད།  དེའི་ལེའུ་དང་པོར། བན་བོན་གཉིས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་དེབ་ཐེར་ཁག་དང་། གསོ་རིག་ཁོགས་དབུབས་ཁག་གཞིར་བཞག་སྟེ། རིག་པའི་གནས་ལྔ་སོགས། ཆེས་ཐོག་མར་བོད་མི་རིགས་ཀྱིས་གསར་གཏོད་བྱས་ཚུལ་དང་། དེ་ནས་རྒྱ་དཀར་ནག་སོགས། འཛམ་གླིང་ཐ་གྲུ་ཁག་ལ་དར་ཚུལ། དེ་བཞིན་གཉའ་ཁྲིའི་གོང་དུ་བོད་ཀྱི་ཡུལ་དུ། གསོ་བ་རིག་པ་སོགས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཡོད་ཚུལ་དང་། བོད་མིས་གསོ་རིག་སྨན་དཔྱད་ལག་ལེན་བྱས་ཚུལ་སོགས་གླེང་ཡོད།།  དེའང་གཉའ་ཁྲིའི་གོང་ནས། བོད་ལ། སྨན་རྫས་རིག་པ་དང་། སྨན་སྦྱོར་རིག་པ། རྩ་ཆུ་བལྟ་རེག་དྲི་བ་སོགས། ནད་བརྟག་རིག་པ། དཔྱད་བཅོས་རིག་པ་ལས།  མེ་བཙའ་དང་གཏར་ག་དུག་ལུམས་བྱུག་པ། ཐུར་མ་སྨན་མར་སོགས། གསོ་རིག་སྨན་གྱི་གཞུང་ལུགས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཡོད་ཚུལ། ལུང་དང་འབྲེལ་བར་གླེང་ཡོད།།  ལེའུ་གཉིས་པར། གཉའ་ཁྲིའི་སྐབས་སུ། བོད་ལ་གསོ་རིག་སོགས་རིག་གནས་གང་དག་ཡོད་ཚུལ། ལོ་རྒྱུས་ཁག་ནས་གསལ་བ་ལྟར་གླེང་ཡོད།། ལེའུ་གསུམ་པར། གཉའ་ཁྲིའི་བཙན་པོའི་རུས་རྒྱུད་བཙན་པོ་འགའི་སྐབས་སུ། བོད་ལ་གསོ་རིག་སོགས་རིག་གནས་དར་རྒུད་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་གླེང་ཡོད།།

    ནང་ཚན་གཉིས་པར། ནང་པ་གཤེན་རབ་པའི་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་བྱུང་ཁུངས་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་ཙམ་དང་། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་གསོ་བ་རིག་པའི་སྐོར་གླེང་ཡོད།།  དེའང་ལེའུ་དང་པོར། དམུ་ཞང་ཞུང་གི་རིག་གནས་སམ། ནང་པ་གཤེན་རབ་ཀྱི་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་བྱུང་ཁུངས་དང་། རིག་པའི་གནས་ལྔའི་ཐོག་མའི་སྟོན་པའི་སྐོར་བཀོད་ཡོད། དེ་ནས་སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་གཤེན་རབ་མི་བོས་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཇི་ལྟར་གཏན་ལ་ཕབ་ཚུལ་དང་། འཁོར་ལ་ཇི་ལྟར་གཉེར་གཏད་མཛད་ཚུལ། རིག་པའི་གནས་ལྔའི་མདོ་འབུམ་གཟུངས་གསུམ་མན་ངག་སོགས། རིག་གནས་ལྔའི་བོན་སྡེ་གང་དག་ཡོད་ཚུལ་བཅས་གླེང་ཡོད།། ལེའུ་གཉིས་པར། གསོ་བ་རིག་པ་སོགས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་དང་། གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་བསྟན་པ་མདོ་སྔགས་རྫོགས་གསུམ་བཅས། ཐོག་མར་སྐུ་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱིས་བསྟན་ཚུལ་དང་།   སྐུ་གསུམ་སངས་རྒྱས་ཀྱི་སྐོར་ཅུང་ཙམ་བཀོད་ཡོད། ལེའུ་གསུམ་པར།  སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོའི་རྣམ་ཐར་མདོར་བསྡུས་དང་། དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་སོགས་འཁོར་རྣམས་ལ། གསོ་རིག་སོགས་བོན་སྡེ་གསུང་ཚུལ་དང་། གསོ་རིག་མཁས་དབང་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས་གླེང་ཡོད་ལ། དེ་བཞིན་དཔྱད་བུས་མཛད་པའི་གསོ་བ་རིག་པའི་བོན་སྡེ་གང་རྙེད་བཀོད་ཡོད། དེ་ནས་དཔྱད་བུས་ཏ་ཟིག་མཁས་པ་དམུ་ཙ་ཏྲ་ཧེ་སོགས་ལ། གསོ་བ་རིག་པ་སོགས་རིག་གནས་བརྒྱུད་སྤྲོད་ཇི་ལྟར་མཛད་ཚུལ་སྐོར་གླེང་ཡོད། དེ་བཞིན་གསོ་བ་རིག་པ་སོགས། རིག་པའི་གནས་ལྔ། འཛམ་གླིང་མཁས་པའི་རྒྱན་དྲུག་གིས། རང་རང་གི་ཡུལ་དུ་ཇི་ལྟར་སྤེལ་ཚུལ་དང་། ཞང་བོད་མཁས་པ་མི་བཞི་ལ་བརྒྱུད་ཚུལ་བཅས་རགས་ཙམ་གླེང་ཡོད་ལ། ཞང་བོད་མཁས་པ་མི་བཞིའི་སྐབས། བོད་དུ་གསོ་རིག་སོགས་རིག་པའི་གནས་ལྔ་ཇི་ལྟར་དར་ཚུལ་དང་། དེ་བཞིན་ཞང་བོད་མཁས་པ་མི་བཞི་ནས། ཁྲི་སྲོང་ལྡེ་བཙན་སྐབས་བར་དུ། གསོ་བ་རིག་པ་སོགས། རིག་པའི་གནས་ལྔ་རིམ་པར་བརྒྱུད་སྤྲོད་བྱས་ཚུལ། ཁྲི་སྲོང་སྐབས་གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་སོགས་བོན་སྡེ་རྣམས། གཏེར་དུ་སྦས་ཚུལ་བཅས་གླེང་ཡོད།།  

   ནང་ཚན་གསུམ་པར། གསོ་རིག་སོགས་བོན་སྡེ་ཕྱི་དར་སྐོར་གླེང་ཡོད། དེའང་ལེའུ་དང་པོར། གཏེར་གནས་ཁག་འདྲ་མིན་ནས། གཏེར་བཏོན་འགས། གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་སོགས། བོན་སྡེ་རྣམས་གཏེར་ནས་ཇི་ལྟར་ཐོན་ཚུལ་དང་། གཏེར་སློབ་ལ་བརྒྱུད་ཚུལ་བཅས་རགས་ཙམ་གླེང་ཡོད། ལེའུ་གཉིས་པར། བསྟན་པ་ཕྱི་དར་ནས་ད་ལྟའི་བར། གཤེན་དང་བྲུ་ཞུ་སྤ་རྨེའུ་ཁྱུང་ཞིག་པོ་སོགས་ལས། གསོ་རིག་འབུམ་བཞིའི་རྒྱུད་འཛིན་ལྷ་རྗེ་ཇི་ལྟར་བྱུང་ཚུལ་དང་། དེ་དག་ལས་རང་གི་མཐོང་ཐོས་བྱུང་བའི་ལྷ་རྗེ་ཁག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཟུར་ཙམ་རེ་བཀོད་ཡོད།། ལེའུ་གསུམ་པར། དང་པོ་གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་དང་རྒྱུད་བཞི་ལས་འཕྲོས་པའི། དགག་སྒྲུབ་ཀྱི་བགྲོ་གླེང་འགའ་ཞིག །དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ཚུལ་དུ་བཀོད་ཡོད་ལ། གཉིས་པར། གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་གཏེར་བཏོན་མཁན་དང་། གཏེར་གནས་མི་འདྲ་བར་རྟེན། འབུམ་བཞིའི་འཇུག་བྱང་ཀྱང་འདྲ་མིན་བྱུང་བ་ཁག་གཅིག་བཀོད་ཡོད་པ་བཅས་སོ།།

    ཟུར་བཀོད་དང་པོར།  གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་དང་རྒྱུད་བཞིའི་གཞུང་གཉིས་དཔྱད་བསྡུར་རགས་ཙམ་བྱས་ཏེ། འབུམ་བཞི་དང་རྒྱུད་བཞི་གཉིས་ཀར། སྨན་རྫས་རིག་པའི་ཐོག་ནས་བལྟས་ན། བོད་གཤིས་ཆེས་ཆེ་བ་མ་ཟད། གཏོ་བཅོས་དང་རིམ་གྲོ་གཏོར་མ་གླུད་སྔགས་སོགས། བོན་ཆོས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཆེ་ཚུལ་ལ་བརྟག་ནའང་། འབུམ་བཞི་ནི། ཆེས་གནའ་དུས་བསྐལ་པ་ཡ་ཐོག་སྐབས་ནས།  སྒང་པ་བོད་ཀྱི་ནད་ཐོག་ལ་སྨན་བཅོས་བྱས་ནས་བྱུང་བས། གནའ་བོའི་བོད་མི་རྒད་པོའི་ཉམས་མྱོང་གི་སྨན་དཔྱད་རིག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། དེ་ནས་སྟོན་པ་གཤེན་རབ་མི་བོས། སྒང་པ་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་དེ་དག་ཐམས་ཅད། ཕྱོགས་བསྡུས་དང་ལེགས་བསྒྲིགས་སྣོན་འཕྲི་ལེགས་བཅོས་སོགས། གང་ལ་གང་འཚམ་མཛད་སྟེ།  གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་ཞེས་པ་གཏན་ལ་དབབ་མཛད་པ་དང་། དེ་ནས་གསོ་རིག་དེད་དཔོན་དཔྱད་བུ་ཁྲི་ཤེས་ནས། དུས་རབས་བཅུ་པ་ཡན་དུ། བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་འཛིན་པའི་ལྷ་རྗེ་རྣམས་ལ་རིམ་བཞིན་བརྒྱུད་ཡོད་པ་དང་། སྐབས་རིམ་བྱུང་གི་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་མཛོད་འཛིན་ལྷ་རྗེ་མཁས་དབང་ཚོས། གསོ་རིག་འབུམ་བཞིར། རང་རང་གི་ཉམས་མྱོང་དང་། ཡུལ་ཕྱོགས་གཞན་གྱི་གསོ་རིག་གིས་སྙིང་བཅུད་བསྡུ་ལེན་མཛད་ནས། འབུམ་བཞིར་ཟུར་རྒྱན་གྱི་ཚུལ་དུ་ཁ་སྣོན་ཡང་ཡང་བྱས་ཏེ། ད་ལྟའི་མ་ལག་ཆ་ཚང་བའི་གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་འདི་གྲུབ་ཡོད་ཚུལ་གླེང་ཡོད།། དེ་བཞིན་རྒྱུད་བཞིའང་ཤྰཀྱའི་ཆོས་བོད་དུ་དར་རྗེས་དུས་རབ་བཅུ་གཅིག་པའི་ཡས་མས་སུ། གསོ་རིག་འབུམ་བཞིའི་མིང་ཚིག་འགའ་ཞིག་བཅོས་བསྒྱུར་ཏོག་ཙམ་བྱས་ཡོད་པ་ལས། དོན་དུ་རྒྱ་དཀར་ནག་གང་ནས་ཀྱང་བསྒྱུར་འོང་བས་གསོ་བ་རིག་པ་ཞིག་མ་ཡིན་པར། མཐོ་སྒང་བོད་ཀྱི་གསོ་རིག་འབུམ་བཞི་རང་ལས་གྲུབ་ཡོད་ཚུལ་གླེང་ཡོད།།  ཟུར་བཀོད་གཉིས་པར། ཀླུ་འབུམ་དུ་འཁོད་པའི། གནའ་བོའི་བོད་མིའི་ཉམས་མྱོང་ལས་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་བས། བ་མོའི་ཞོ་འོ་མ་མར་གཅིན་སྙི་བ་སོགས་ཀྱིས་ནད་གང་དག་ལ་ཕན་ཚུལ་དང་། དེ་བཞིན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཤ་ཁྲག་ནང་ཁྲོལ་དོན་སྣོད་སོགས་ཀྱིས་ནད་གང་དག་ལ་ཕན་ཚུལ། དེ་བཞིན་སྨན་རྫས་རིག་པ་སྟེ། ནུས་པ་རྐྱང་སེལ་སྐོར་འཁོད་པ་རྣམས་བཀོད་ཡོད། ཟུར་བཀོད་གསུམ་པར། གཏོད་འབུམ་དུ་འཁོད་པའི། ཏ་ཟིག་ཚོང་དཔོན་ལ། བོན་གཤེན་གྱིས་གསོ་རིག་བསྟན་ཚུལ་བཀོད་ཡོད། དེར་ནད་བརྟག་ཐབས་རིག་པ་དང་། ནད་ངོས་འཛིན་རིག་པ། སྨན་རྫས་རིག་པ། སྨན་སྦྱོར་རིག་པ། དཔྱད་བཅོས་རིག་པ་སོགས། གསོ་རིག་ཆ་ཚང་བར་བསྟན་འདུག་པ་རྣམས་བཀོད་ཡོད།།

   སྡེ་ཚན་གཉིས་པ་ཕྱྭ་ཡི་རིག་གནས་སྐོར། མོ་རྩིས་གཏོ་དཔྱད་བཞི་སྟེ།  ཕྱྭ་གཤེན་ཐེག་པའི་ལྟ་སྤྱོད་དམ་ཚིག་བཅས། སངས་རྒྱས་ཀྱི་བཀའ་ལས་འབྱུང་བ་ཁག་གཅིག་བཀོད་ཡོད་ལ།  གཏོ་ཞེས་པ་བོན་སྒོ་གང་དག་ལ་ངོས་འཛིན་དགོས་ཚུལ་དང་། དེར་དམར་མཆོད་འདྲེས་ཡོད་མེད་བཅས་གླེང་ཡོད།།  

   སྡེ་ཚན་གསུམ་པ་འབྱུང་རྩིས་རིག་པའི་སྐོར།  གཤེན་རྩིས་རྣམ་དག་དང་། མཁས་གྲུབ་ལུང་རྟོགས་རྒྱ་མཚོའི་ནག་རྩིས། མང་གའི་ཅན་གཤིན་རྩིས་གྲུབ་གཉིས་གཅེས་བཏུས། སྤ་འབྲུག་གི་གཤིན་རྩིས། ག་རྒྱ་ཁྱུང་སྤྲུལ་གྱི་གཤིན་རྩིས། མཁན་ཉི་མའི་སྐར་རྩིས། དེ་བཞིན་འབྱུང་རྩིས་ཐོར་བུ་ཁག་གཅིག་བཅས་གཞིར་བཞག་སྟེ། འབྱུང་རྩིས་ཀྱི་སྔོན་འགྲོ་དང་། བོན་ལུགས་གཤིན་རྩིས་ཆ་ཚང་ཞིག་ཁ་གསལ་ཞིང་གོ་བདེ་བར་བཀོད་ཡོད།

   སྡེ་ཚན་བཞི་པ་རི་ཆུའི་རིག་གནས་སྐོར།  མ་རྒྱུད་ཀྱི་གནས་ཆེན་ཉེར་བཞི་གནས་ལག་དང་བཅས་པ། རྩ་བ་མ་རྒྱུད་ལས་བྱུང་བ་དེ་གཞིར་བཞག་ནས། དེ་ལ་འགྲེལ་པའི་ཚུལ་དུ་ལུང་གཞན་དང་འབྲེལ་བར་ངོས་འཛིན་གང་ཐུབ་བྱས་ཡོད།།

   སྡེ་ཚན་ལྔ་པ་གནའ་སྲོལ་རིག་གནས་སྐོར། འགོ་བའི་ལྷ་ལྔ་དང་། སྐྱོབ་པའི་ལྷ་དགུའི་ངོས་འཛིན་དང་། དེ་དག་འགྲོ་བ་མི་ལ་རང་བཞིན་དུ་ཇི་ལྟར་འགོ་ཚུལ། ལྷ་དེ་དག་གིས་འགྲོ་བ་མི་ལ་མགོན་སྐྱོབ་སྡོང་གྲོགས་ཇི་ལྟར་བྱེད་ཚུལ། དེ་དག་ལ་ནམ་རྒྱུན་བསང་གསོལ་ཆད་མེད་དགོས་ཚུལ། ལྷ་སྲུང་གིས་རང་ཉིད་ལ་མགོན་སྐྱོབ་བྱེད་པར། མི་སོ་སོས་མནོལ་གྲིབ་དང་། མནའ་སྡིག་ལ་འཛེམས་དགོས་ཚུལ། རང་ཉིད་ཀྱི་ལུས་ལྷ་ཡལ་འགྲོ་བའི་རྐྱེན། ལྷ་ལ་ཕོག་ཐུག་དང་འགྲམ་འཁྲུག་མཁོན་འགྲས་བཅས། མི་འགྲོ་བར་་གཟབ་དགོས་ཚུལ་སོགས།  བཀའ་དང་བཀའ་བརྟེན་ཁག་ལས། ཇི་ལྟར་འབྱུང་བ་བཞིན་བཀོད་ཡོད།

   ཟུར་བཀོད་གནའ་དཔེ་རིག་པར། སྟོན་པ་སངས་རྒྱས་གཤེན་རབ་མི་བོའི་བཀའ་གསུང་རབ་འབུམ་ལས་བྱུང་བའི་རིག་པའི་གནས་ལྔའི་སྐོར་ཞིག །